Kartzelako agonia "libertad absoluta" emango ote zieten beldur

Pasarteak jarraian erreproduzitu

Hizlaria(k): Ganzarain Ansa, Gurutz

Deskarga:

Bideo hau erabili nahi baduzu, jarri gurekin harremanetan eta kalitate onean bidaliko dizugu. Ez ahaztu mezuan AND-045-022 kodeko bideoa nahi duzula aipatzea: ahotsak@ahotsak.eus

Txertatu bideoa:

Tamaina:

640 x 480

960 x 720

Aita ia fusilatu egin zuten. Ondarretako kartzelan fusilatzen zituztenei ez zieten apaizarekin konfesatzen uzten hil aurretik. Errekete fin bat horretaz enteratu zenean, ordea, denek izan zuten apaizarekin egoteko aukera hil aurretik. Aitarekin kartzelan izandako mutil gazte bati buruz hitz egiten du Gurutzek. Kartzelakoen eguneroko agonia kontatzen du Gurutzek: "libertad absoluta" esaten zieten fusilatzera eramaten zituztenei.

« Aurrekoa Hurrengoa »

Proiektua: Euskal Herriko Ahotsak
Elkarrizketatzailea(k): Ainhoa Ansa
Data: 2010(e)ko urriaren 27a
Iraupena: 0:02:15
Erref: AND-045/022
Kodifikatzailea: Eider Etxeberria
Gaia(k): Politika » Jarrera politikoak » Erreketeak , Politika » Gerra zibila (1936-1939) » Errepresioa

Argazkiak

Transkripzioa

- Gure aitta're afusilatzeko sartu zuen. Gaiñea, esango dizut, Ondarretako kartzelan, afusilatzen zittuen konfesatu gabe; ta "un sacerdote, un sacerdote" eske hola ibiltzeko ta gabian, " sacerdote, sí, pa' vosotros", gabian geo hamabitan, patiyuan akatzen omen zituen. Ta kartzelan, Ondarretako kartzelan, hoi aittai aittuta daxkat e? [...] builla ta eskandalo pixkat han, ta reketen bat nunbait fiña izan hua, ta harea jun ta ikusi du hango [...],"¿qué pasa aquí?,¿qué pasa aquí?", "que nada, que les están afusilando sin confesar", "¿Cómo?" "Y tal". Harek muitu omen zun, handikan aurrea afusilatzen zituenak konfesatuta hiltzen omen zittuen. Ta gure aittak esan zun, nei esan zian, asturiano gazte bat emen zan; hua're afusilatzeko, ta hala esan zuen gue aittai "a mi madre, a mí ya me enseñó a rezar". Baiño hua're komunistakin ta ibiliya. Gaztia e, mutil koskorra oaindik, hamasei-hemezortzi urte o hola izan bihar zittun, gaztia. Ta harek hala esan omen zun "a mí, mi madre ya me enseñó a rezar, pero". Ta gure aitta gau guztin harekin errezuan aittu omen zan, gau guztin. Ta aittak ekarri zun geo harek emandako pluma estilografika bat zun, harek "esto ya no me hace falta mí", ta kazadora gamuzazko larruzko bat. Nik denboa askon ibili nun kazadora hua geo, haren rekuerdua ta; geo desaparezittu zan hemen, kazadora gazte harena; "mi madre ya me enseñó a rezar" baiño... Handikan aurrea konfesatuta hiltzen emen zittuen. Baiño txarrena emen zan, gaba aillegatu, eunez lo itteik ez, ta gaba aillegatu ta "hoy me va tocar a mí, hoy me va tocar a mí" ta loik ezin in. Zea, deitzen emen zuen gabian hamabitan, "fulano tal, fulano tal, libertad absoluta", "menuda libertad tengo yo". Gabian, geo, tiruak patiyuan. Hurrengo eguna aillatzeko, ta loik in be. Gaua aillegatu ta loik ezin in.
- "Libertad absoluta"?
- "Libertad absoluta" bai, "libertad absoluta" patiyoa ta afusilatu. Hori esanda ateatzen emen zittuzten; "venga! Fulano de tal, fulano de tal: libertad absoluta", "sí, menuda libertad tengo yo", "al patio", "descarga".

Egilea(k): Jon Alkorta Agirrezabala