Sorginak Errotan ipuina

Transkripzioa

-Lehenoko kontubak hasi naiz esaten, e.
-Bai
-Faten zien, faten men zian, bos “lavandera”, “esto”, errotaa. Errota “es el molino”,
-Bai bai bai, badakit.
-Garbiketaa. Ta bat emen zenen sorgina, txikina sorginena. Ta hautza garbiketa, garbiketa zan da, esan emen zuein: "Neska, hemen gen danok?" eta "Ez Maina Mikili falta don /falton/". "Betiku! Hura betiku!". Gio faten zanen Maria Mikili hoi, txikien hoi: "Neska, bahator", "Oi! Aitu e, kontu bat. Aitu e, kontu bat", "Hi betiku! Hi beti aizkeneku". Ta "Ze aitu don, ze aitu don /zaitun/?", ba "Esan girubenei hemen ibiltzen dala norbeit guri kontubak aitzen, errotan". Ta gio, [...] dakiela harrek, zengeiti behin hola kontubek aitu, han ee ebein artien hizketa ein ta: "Neska, bakin ze pasatzen dan?", "Ze pasatzen don ba?" ta "Erregen, erregien alabi gaixki emen jon, ta bajakinet /bahakinet/ zekin sendatuko dan /sendatukon/", "Zekin ba?" ta "Zaldi zuri bat, ordu bat, korrikan fan da torri ta gio harren pitsa hartu, izera zuri batin, eta gio harrekin bildu, erregien alabi ta harrekin, sendatuko don /sendatukon/". Ta, klaro, gio kontu horrekin /kontuborrekin/ aitu jitu, jito batek han zola, eran zitunen ee, mandatuba erregiai, alabiai. Sendatzeko ta, gio, “como digo” fan zanen sorgin hoi, txikien hoi: "Neska, aitu dezubei /aituzubei/ kontu bat?" ta "Zer da?", "Erregin alabi sendatu emen don", "Sendatu? Ta zekin!?", "Zekin? Hemen norbeitek guri kontubak e, aitutzen gerubenei!" ta "Neska!". “Espera pero no he dicho, espera, luego ese. Sí, espera, sí”– “ese que fue”, –“esto”– fan zana erregiengana, gio ta alabi senda zinen harren emerremiyoakin ta, gio eman zonein diru asko! Harri. Erregin alabi sendatu in zinen harren mandatubakin pagatu emen zinein sombrerukin, bastonakin, korbatiakin ta señorituta. Gio kanpuen hola topo ein be, beste ponporo batekin: "Bueno, bueno, ze pasa zaizu zuri /zaizuri/? Hain eleganti guai? Zer pasa zayo? Zer da?", "Bayakin kontu bat, halako lekuban errotan, sorginak faten tun garbiketa!", "Bai?", "Ta harrek gauz asko jakiten dinei!" ta "Hala aitu ninen nik ee, erregien alabiai erremeyo iteko, bai! Ta mandatu harrekin fan nintzanen ta, alabian erregi sendatu zanen, ta gio niri zaku bat diru ta ondo jantzi ein zionin". Ta guai re, errota. “Yo como digo” fan zanen e, bordaran labandari, aixkeneku ta, ebein arten: "Neska, hemen gen danok?" eta "Ez, bat falta don /falton/! Maina Mikirri", "Hura betiku!". Gio fan zanen, ta: "Bahator?", "Bai Maanton", "Hi beti aizkeneku!", "Oi! Bazindekinein? Erregin alabi sendatu da /sendatua/! Guri norbeitek kontubak aituta, [...] alabiangana bai, ta sendatu don /sendatuon/". Esan zinein ebein artin: "Ba guai, erregistrau ein ber dinau errota, balin bajon norbait hemen, errotan". “¿Cómo se dice moler?” Errotan.
-Txikitu ez? Txikitu.
-Bai txikituz Errotan [...] txikitu ein ber dinau! Hasi zanen errotan erregistratzen ta han bilau zinen jitu. Han lo! Harrek ez aitu kontubak [...] Begi argi batzukin /artzukin/ aitzen kontubak baia lokartu in zinen, zanen da ez aitu kontubak! Eta bilau zinein lo! Ta bilau zenin esan emen zinein: -Hemen jon, hemen jon! Guri kontubak e, aitzen gerubena. Hasi zazu, zazue, erroti! Hasi zazue erroti, hasi zazubei! Ta barruba sartu zinein errotaa, molitu zinein. Ta “ya está, colorín colorete”.

Egilea(k): Joxemi