Miren Lorea Errepublika sasoiko euskal izena

Transkripzioa

- Hasteko, izena eta apelliduak eta noiz jaixo ziñan esango destazu?
- Ni Miren Lorea Billar Alzuaran.
- Eta jaixo?
- Jaixo en mil novecientos treinta.
- Eta ze egunetan?
- Edo… Treinta y uno.
- Senarra: Treinta y uno.
- Treinta y uno. Dos de diciembre del treinta y uno. Bai.
- Eta izena holan ipini zetsuen?
- Bai.
- Miren Lorea?
- Bai, Miren Lorea, bai.
- Senarra: Orduan, e?
- Bai.
- Normala zan orduan…?
- Ez zan normala. Ez zan normala, baiña ipini in osten neri… normala. Ta gero, karo, gerria… denporan, ba, kanbixatzeko zera, eta ez neban nik kanbixau, ez osten zertu.
- Ez, e?
- Ez.
- Eta laga zetsuen mantentzen, [gordetzen], zure izena?
- Bueno! Kostata, e! Eta gero hemen parroko bat egon zan eta hori izenoi, karo, gerra zerian, ba, Franco-n denporan ezin zeikiela ta “María Floren” zerian. Eta ni ezkondu nitzanian be, ba, [elistak] ixaten zian orduan. Elistak zian zerak… zelan esaten da? Ezkondu bihar diran aurrian “programaciones” edo zelan esaten dia?
- Ze ein bihar izaten zan?
- Ba, elixatik aber iñok baekan aurretik inpedimentuik edo zertzeko, hoixe zertzeko elixa zerian. Eta ezkondu bihar nitzanian, hori [zertzera], “María Floren” deittu ostan. Eta fan eta esan notsan ni ez nitzala “María Floren”, e? Eta, gaiñera, elixan be euan “Miren Lorea” eta aiuntamentuan be “Miren Lorea” euan zerian. Bai.
- Klaro, eske, orduan, zu justo republikan…
- Bai, ba. Bai, ba. Bost urte neukazen-ta republikako denporan ta.
- Jaixo ziñanian, baiña ez? Justo republikia orduan [einda]…
- Bai. Bai, ba.
- Eta hamen inguruan euskal izenik-eta besteren bat…?
- Ba, ez euan; Miren Loreaik ez euan orduan, e? Eta zan hementxe Martintxonekua esaten jakona zerian. Ba, ni jaixo nitzanian ni basarrixan jaixo nitzan, Egotxian jaixo nitzan, Egotxia basarrixan, eta aittittai, nire aittittai, esan otsen: “Lorenzo, ze euki dozue, ba?” —ba, hor eukitzen eben zera, ta—, “Neska txikixa”, “Ze izen ipini bihar dotsazue?” ta “Ez jakiñat nik ze izen ipiniko dotsen be! Nik ez jakiñat”. Eta batek horkuak esan otsan: “Ba, neuk ipiniko dotsut, Lorenzo, zer izen ipini: Miren Lorea”, ta “Neri hori papelian apuntauta ipini! —esan otsan aittittak— Papelian apuntauta”, ta “Bueno, ipiniko dotsut”. Ta papelian apuntau ta “Miren Lorea” ipini osten zerian. Ta bakarra; ez euan orduan, e? Bakarra zerian. Baiña… bueno! Horrekin euki nittuan zer gogorrak, e?
- Ta, orduan, kasualidadez ipini zetsuen izena?
- Bai, bai, kasualidadez, ba! Baiña bueno… hemenguak euskaldun zerak zian, e, Martintxonekuak? Bueno! Harek zian lehengo nazionalista berdaderuak zerian, esaten dana, lehengo nazionalista zerak. Eta, orduan… gero be nik beti Miren Lorea. Ta kolegixuan egon nitzanian be “Miren Lorea” firmatzen neban eta, zerian, “entre paréntesis”, “Mari Flor” ipini bihar izaten neban.

Egilea(k): Aintzane Agirrebeña (Badihardugu Euskara Elkartea)